बिरसा मुंडा कृषी क्रांती योजना subsidy for borewell in maharashtra
शेतकरी हा आपल्या देशाचा कणा आहे. पण अनेकदा शेतीसाठी लागणारं पाणी मिळत नाही, यामुळे पिकं करपतात आणि शेतकऱ्यांचं मोठं नुकसान होतं. विशेषतः महाराष्ट्रातील आदिवासी व अनुसूचित जमातीतील शेतकरी बहुतेक वेळा पावसावरच अवलंबून असतात. पाऊस कमी झाला, की शेती उद्ध्वस्त होते.
हीच समस्या दूर करण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाने बिरसा मुंडा कृषी क्रांती योजना 2025 सुरू केली आहे. या योजनेतून अनुसूचित जमातीतील शेतकऱ्यांना बोरवेल, विहीर दुरुस्ती, सिंचनसुविधा, पाईपलाइन, पंपसंच आणि ठिबक सिंचनासाठी थेट अनुदान दिलं जातं.
योजना कशासाठी आहे?
- महाराष्ट्रातील अनुसूचित जमातीतील शेतकऱ्यांना शेतीसाठी आवश्यक पाणीपुरवठा कायमस्वरूपी उपलब्ध व्हावा यासाठी ही योजना सुरू करण्यात आली आहे.
- शेतीमध्ये पाण्याची अडचण निर्माण होऊ नये व उत्पन्नावर होणारा परिणाम टाळण्यासाठी ही योजना उपयुक्त आहे.
- सिंचनाची सुविधा मिळाल्यास पीक चांगले येते आणि उत्पादनात वाढ होते – हेच या योजनेमागचं मुख्य उद्दिष्ट आहे.
योजनेत कोणते घटक आणि किती अनुदान मिळू शकते? subsidy for borewell
| सुविधा | कमाल अनुदान रक्कम |
|---|---|
| नवीन बोरवेल खोदणे | ₹2,50,000/- |
| जुनी विहीर दुरुस्ती | ₹50,000/- |
| इनवेल बोअरिंग | ₹20,000/- |
| पंप संच | ₹20,000/- |
| वीज कनेक्शन | ₹10,000/- |
| पीव्हीसी पाइप | ₹30,000/- |
| ठिबक सिंचन | ₹50,000/- |
| तुषार सिंचन | ₹25,000/- |
| शेततळ्याला प्लास्टिक अस्तर | ₹1,00,000/- |
पात्रता अटी Subsidy for borewell
- अर्ज करणारा शेतकरी अनुसूचित जमातीचा असणे आवश्यक आहे.
- तो महाराष्ट्र राज्याचा रहिवासी असावा.
- अर्जदाराचे वार्षिक उत्पन्न ₹1.5 लाखांपेक्षा अधिक नसावे.
- नवीन बोरवेलसाठी अर्ज करताना किमान 0.40 हेक्टर जमीन असावी.
- अर्जदाराकडे 0.20 ते 6 हेक्टरपर्यंत जमीन असावी.
- 7/12 आणि 8अ या उताऱ्यांवर जमीन अर्जदाराच्या नावावर नोंदलेली असावी.
अर्ज करताना लागणारी कागदपत्रे subsidy for borewell
- आधार कार्ड
- अनुसूचित जाती/जमातीचा दाखला
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- 7/12 व 8अ चे उतारे
- ग्रामसभेचा ठराव
- हमीपत्र (बंदोबस्त)
- कृषी अधिकाऱ्याचे शिफारसपत्र
- पाणी साठ्याचा प्रमाणपत्र/दाखला
- बँक पासबुकची झेरॉक्स
अर्ज करण्याची पद्धत (ऑनलाइन) subsidy for borewell
- अधिकृत वेबसाइट mahadbt.maharashtra.gov.in या पोर्टलवर जा.
- पोर्टलवर लॉगिन किंवा नवीन नोंदणी करा.
- योजनेच्या यादीतून “बिरसा मुंडा कृषी क्रांती योजना” निवडा.
- अर्ज फॉर्म भरून आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
- ग्रामपंचायत, तलाठी आणि कृषी अधिकारी अर्जाची पडताळणी करतात.
- अर्ज मान्य झाल्यास अनुदान थेट शेतकऱ्याच्या बँक खात्यात वर्ग केलं जातं.
महत्त्वाच्या सूचना
- योजना “पहिला अर्ज करणारा, पहिला लाभार्थी” या तत्त्वावर कार्यरत आहे.
- योजना मर्यादित कालावधीसाठी उपलब्ध असल्यामुळे लवकरात लवकर अर्ज करा.
- अर्जाची माहिती, अर्ज क्रमांक आणि स्थिती जतन करून ठेवा.
संपर्क साधण्याची माहिती
- mahadbt पोर्टलवर “Help” विभागात ऑनलाईन तक्रार नोंदवू शकता.
- जवळच्या CSC (सेवा केंद्र) किंवा पंचायत समितीतून अधिक माहिती मिळवता येते.
- कृषी विभागाचा टोल फ्री क्रमांक:
1800-120-8040
योजनेचे फायदे
- शेतात पाण्याची स्थायी व्यवस्था होते.
- सिंचनाची सुविधा उपलब्ध झाल्यामुळे पीक चांगले येते.
- सरकारी अनुदानामुळे खर्चाचा भार कमी होतो.
- शेतकऱ्यांना शेती चालू ठेवण्यात सातत्य मिळतं.
अंतिम संदेश
जर तुम्ही अनुसूचित जमातीचे शेतकरी असाल आणि पाण्याची अडचण असेल,
तर बिरसा मुंडा कृषी क्रांती योजना 2025 अंतर्गत अर्ज करून
₹2.5 लाखांपर्यंतचं अनुदान मिळवा –
शेतीत प्रगती घडवा, आणि सिंचनाच्या माध्यमातून भरभराट साधा!
ही योजना का गरजेची?
- पावसावर अवलंबित्व कमी करणे
- पावसाच्या अनिश्चिततेमुळे दरवर्षी मोठं नुकसान होतं.
- सिंचन असल्यास रब्बी आणि उन्हाळी हंगामाची पिकं घेता येतात.
- उत्पादनात वाढ
- पाणी उपलब्ध असल्यास गहू, ज्वारी, डाळी, भाजीपाला, फळं यांचं उत्पादन जास्त होतं.
- आर्थिक स्थैर्य
- उत्पादन वाढलं की विक्री वाढते आणि शेतकऱ्यांना स्थिर उत्पन्न मिळतं.
- कर्जबाजारीपण कमी होणे
- वारंवार कर्ज काढण्याची गरज कमी होते.
- नवीन पिकांची लागवड शक्य होते
- फक्त पावसावर चालणाऱ्या शेतकऱ्यांना भात, ज्वारी, बाजरी यापुरते मर्यादित राहावं लागतं.
- पण सिंचन असल्यास ऊस, भाजीपाला, डाळी, मसाले, फुले यांची लागवड शक्य होते.
Subsidy for borewell
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)
1) ही योजना कोणासाठी आहे?
ही योजना केवळ महाराष्ट्रातील अनुसूचित जमातीतील शेतकऱ्यांसाठी आहे.
2) या योजनेत किती जास्तीत जास्त अनुदान मिळू शकतं?
शेतकऱ्याला ₹2,50,000/- पर्यंतचं अनुदान मिळू शकतं.
त्याशिवाय विहीर दुरुस्ती, पंप, पाईप, शेततळं, ठिबक/तुषार सिंचन यासाठी वेगवेगळी अनुदानं उपलब्ध आहेत.
3) या योजनेसाठी किती जमीन असावी लागते? Subsidy for borewell
नवीन बोरवेलसाठी किमान 0.40 हेक्टर जमीन असावी.
अर्जदाराकडे 0.20 ते 6 हेक्टरपर्यंत जमीन असणं बंधनकारक आहे.
4) ही योजना सर्व जिल्ह्यांमध्ये लागू आहे का?
होय, ही योजना संपूर्ण महाराष्ट्र राज्यभर लागू आहे. मात्र काही जिल्ह्यांत अटी वेगळ्या असू शकतात.
5) अर्ज कसा करायचा? Subsidy for borewell
अर्ज mahdbt.maharashtra.gov.in या पोर्टलवर ऑनलाइन करता येतो.
काही ठिकाणी CSC (सेवा केंद्र), ग्रामपंचायत किंवा पंचायत समितीतून अर्ज करता येतो.
6) अर्ज करताना कोणती कागदपत्रं लागतात?
- आधार कार्ड
- अनुसूचित जमातीचा दाखला
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- 7/12 आणि 8अ उतारे
- ग्रामसभेचा ठराव
- कृषी अधिकाऱ्याची शिफारस
- बँक पासबुकची झेरॉक्स
- हमीपत्र
7) अर्ज केल्यानंतर किती दिवसांत अनुदान मिळेल? Subsidy for borewell
अर्जाची पडताळणी ग्रामसेवक, तलाठी आणि कृषी अधिकारी करतात.
सर्व तपासणीनंतर मंजुरी मिळाल्यावरच अनुदान जमा होतं.
साधारणतः 2-3 महिन्यांचा कालावधी लागू शकतो.
8) अर्ज फक्त एकदाच करता येतो का? Subsidy for borewell
होय. एका शेतकऱ्याला एका जमिनीवर फक्त एकदाच लाभ दिला जातो.
9) आधीच बोरवेल/विहीर असलेल्यांना अनुदान मिळेल का?
नवीन बोरवेलसाठी नाही.
पण जुनी विहीर दुरुस्ती, पाईप, पंप, शेततळं किंवा ठिबक/तुषार सिंचनासाठी अर्ज करता येत
10) अर्ज करताना एजंटला पैसे द्यावे लागतात का?
नाही अर्ज फक्त अधिकृत पोर्टलवर किंवा सरकारी कार्यालयातूनच मोफत करावा.
एजंट पैसे मागत असतील तर ती फसवणूक आहे.
11) माझं वार्षिक उत्पन्न ₹1.5 लाखांपेक्षा जास्त आहे, मी अर्ज करू शकतो का?
नाही. या योजनेसाठी शेतकऱ्याचं वार्षिक उत्पन्न ₹1.5 लाखांच्या आत असावं लागतं.
12) जर बोरवेल पाण्याला नाही लागली तर अनुदान मिळेल का?
यासाठी जिल्हा कृषी कार्यालयाचा निर्णय महत्त्वाचा असतो.
काही प्रकरणांमध्ये पाण्याला लागली नाही तरी आंशिक अनुदान मिळू शकतं, पण ते जिल्ह्यानुसार वेगळं असू शकतं.
13) अर्जाची स्थिती कशी तपासावी?
mahadbt पोर्टलवर लॉगिन करून “Application Status” या विभागात अर्ज क्रमांक टाकून तपासता येते.
14) संपर्क कुठे साधावा?
- महाडिबीटी पोर्टल – mahadbt.maharashtra.gov.in
- कृषी विभागाचा टोल फ्री नंबर: 1800-120-8040
- जवळचं CSC सेवा केंद्र, ग्रामपंचायत किंवा पंचायत समिती
15) या योजनेतून कोणते पिकं जास्त फायदेशीर ठरतात?
पाणीपुरवठा झाल्यावर तांदूळ, ऊस, कडधान्यं, डाळी, फळं व भाजीपाला या पिकांचं उत्पादन वाढतं.
ठिबक सिंचनामुळे द्राक्ष, डाळिंब, भाजीपाला या पिकांना विशेष